Gouda 1895 – Rotterdam 1945
Abraham de Korte werd geboren op 11 oktober 1895. Hij was al voor de oorlog banketbakker. Hij woonde in de van Baarlestraat 20, maar de bakkerij lag aanvankelijk (tot 1936) in de Heerenstraat. Hij ontwierp een nieuw soort stroopwafel en opende een fabriekje aan de Lange Noodgodssteeg. Het aanvankelijke succes werd teniet gedaan door de rantsoenering van suiker direct na de bezetting. Om aan het werk te blijven wist hij een procedé te bemachtigen om een vervanger voor margarine te maken uit restproducten van de kaasmakerij en wist dit te distribueren met zijn medewerkers De grondstof kwam uit Woerden. Zo kreeg hij vergunning producten te vervoeren en vrijstellingen voor dienst in Duitsland (arbeidsinzet).
Hoe hij in het verzet is terecht gekomen, is niet bekend, maar zijn broer Maarten ging hem daarin voor en zo zal het wel gekomen zijn.
Hij was al vroeg lid in 1941. Begonnen met illegale bladen en onderduikers werd zijn rol steeds groter. Hij werd een actief lid van het verzet in Gouda. Zijn verzet beperkte zich niet tot het verspreiden van krantjes of hulp aan onderduikers. Door zijn mogelijkheden om zich min of meer vrij te verplaatsen was hij een prima instrument voor het verzet. Hij had een radio, waardoor hij berichten kon opvangen voor aanstaande wapendroppings.
Eind 1944 werd zijn pakhuis aan de Punt gebruikt voor de opslag van wapens die door de geallieerden in de polder waren gedropt. Een pakhuis dat hij overigens voor de helft verhuurd had aan de Ortscommandant van Gouda. Een prima dekmantel leek het wel.
Met het veilig opbergen van wapens en munitie in het pakhuis was men was men echter nog niet klaar. De stenguns en de patronen zaten allemaal dik in het vet om te voorkomen dat zij onbruikbaar zouden worden, als de containers in het water terecht zouden komen.
Dat schoonmaken kon natuurlijk niet in het pakhuis, maar wel in de bakkerij en het was een leuk karweitje voor de vier onderduikers die daar zaten. Gevolg veel transport van pakhuis naar bakkerij en terug, vlak langs het hoofdkwartier van de Ortscommandant. Dat was een riskant deel van het werk, maar het werd niet niet de oorzaak van zijn arrestatie.
Een bij hem thuis in de van Baarlestraat ondergedoken man (een medewerker van de Korte) met communistische sympathieën uit Rotterdam bleek een volstrekt verkeerde vriend te hebben. Deze vriend had deze man aangeraden om onder te duiken. Ondertussen had die vriend een verhouding met de echtgenote van de man. En om de man definitief weg te krijgen verried hij de onderduiker. Door zijn vermelding aan de SD van illegale activiteiten in het huis was daarmee ook Abraham de Korte verraden.
Abraham werd op 16 maart 1945 gearresteerd en na een verblijf in de gevangenis in Rotterdam in Scheveningen gevangen gezet. Wegens verboden wapenbezit werd hij op de ‘Todeskandidatenlijst’ geplaatst. Begin april 1945 werd in Rotterdam een majoor van de Rotterdamse politie, een vurige NSB’er, door het verzet geliquideerd. Als represaille-maatregel werden er 20 mensen op 3 april 1945 op de Hoflaan te Rotterdam gefusilleerd. Abrahem de Korte was een van hen.
Abraham was sectie commandant van de Binnenlandse Strijdkrachten in het district Gouda. Na eerst begraven te zijn in Rotterdam, is hij in juni 1945 met militaire eer op de R.K. begraafplaats herbegraven. Zijn zoon Joop de Korte schreef een boekje over hem. In Oosterwei is een straat naar hem genoemd.
Zijn naam komt (met spellingsfout) voor op de erelijst van het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie. Deze gebonden gecaligrafeerde lijsten liggen bij de ingang van de Tweede kamer. Iedere dag wordt een blad omgedraaid. Ook wordt zijn naam genoemd in de lijsten van de Oorlogsgravenstichting.
Hans Suijs
Verantwoording
Archivalia:
- Oorlogsgravenstichting slachtofferslijst
- Erelijst Niod
- Dossiers Binnenlandse Strijdkrachten (SAHM)
Literatuur:
- Verraad in Gouda door: J.A. de Korte (zoon van Abraham)
Mijn oma was Alida Snoeij-de Korte en ook woonachtig in Gouda. Je wordt er stil van wanneer je leest wat haar broer Abraham en Maarten hebben gedaan tijdens de Tweede Wereldoorlog. We vergeten tegenwoordig erg snel wat dit soort mensen hebben gedaan. Is er overigens iets meer te vinden over Maarten de Korte ?
Groet
THM Klaassen.
Martinus A. de Korte was aan het eind van de oorlog District commandant BewakingsTroepen (DCBT) van de BS en speelde een belangrijke rol bij het ‘dempen’ van de uit de hand gelopen schermutselingen tussen de Binnenlandse Strijdkrachten van Oudewater en de Duitse SS op 5 mei 1945. Daarbij vielen 7 doden. (3 BS’ers, 1 boer en 3 Duitsers). Oudewater viel onder het district Gouda. Er zijn in het dossier van de BS in het Streekarchief nog meer zaken te vinden. Neem contact met me op via SAHM
Ik heb de razzia meegemaakt, bij ons in de poort van de vossiusstraat/van baerlestraat. Mijn vader was onderduiker dus ook angst. Ik was met de zoon Wil bevriend. Een gebeurtenis die een geweldige indruk gemaakt heeft. Heb ook vaak een blik geworpen in de adel wafel bakkerij.
wat een verhaal, ik ben 1
kleinzoon van Abraham de korte, van Bertus de korte, de zonen en moeder hebben heel wat meegemaakt, mijn vader en en broer bram en joop zijn er niet meer helaas , vraag me af of hun broer nog leeft?
broer wil